Voeding en AMD
Het wordt steeds duidelijker wat het meest beschermende ‘AMD-dieet’ is. Studies hebben aangetoond dat het zogenaamde Mediterrane dieet, een dieet rijk aan groene bladgroenten, fruit, vis, volle granen, noten en olijfolie het risico op het ontwikkelen van een Late AMD met de helft kan verminderen. Dit dieet heeft overlap met de voedingsaanbevelingen van het Nederlandse voedingscentrum: 200gr groenten/dag, 2 stuks fruit/dag en 2x vette vis/week. In onze studie onder Rotterdammers bleek dat slechts 4% van de 55-plussers dit advies volledig opvolgt. De mensen die een groot deel van dit advies opvolgden hadden 40% minder kans op het ontwikkelen van Late AMD. Gezonde voeding bevat een aantal nutriënten die een gunstig effect hebben op het netvlies: luteïne/zeaxanthine, omega 3 vetzuren, zink en lycopeen.
Waarom zijn luteïne en zeaxanthine zo belangrijk voor het netvlies?
In de natuur zijn meer dan 600 carotenoïden te vinden, maar ongeveer 30-50 daarvan zitten in een normaal dieet. Luteïne, meso-zeaxanthine en zeaxantine zijn carotenoïden die in een hoog gehalte voorkomen in de macula van het oog en daar het gele macula pigment vormen. Luteïne zit met name in het perifere gebied, zeaxanthine in het middengebied en meso-zeaxanthine in het centrum van de macula. Het vermoeden is dat meso-zeaxanthine de fotoreceptoren het beste bescherming tegen oxidatieve beschadiging. Onderzoek heeft uitgewezen dat de ogen van patiënten met AMD lagere concentratie macula pigment hebben. Daarom wordt dan ook verondersteld dat hogere concentraties beschermen.
- Luteïne, meso-zeaxanthine, en zeaxanthine vormen samen het macula pigment in het netvlies.
- Macula pigment neutraliseert het schadelijke blauwe licht.
- Deze carotenoïden fungeren als antioxidant en vangen zuurstofradicalen weg.
- Zij beschermen het netvlies tegen ontstekingsprocessen.
Luteine en zeaxanthine kan het lichaam niet zelf maken. Deze stoffen moet men uit de voeding halen. Zij zijn in kleine hoeveelheden aanwezig in onder andere groene bladgroenten en gele en oranje groenten en fruit. Meso-zeaxanthine komt in onze voeding weinig voor en wordt veelal gevormd via enzymatische omzetting van luteïne.
Waarom is eten van vette vis belangrijk?
Met name vette vis is een natuurlijke bron van omega-3 poly onverzadigde vetzuren (DHA & EPA), waarvan de hoogste concentraties voorkomen in inktvis, kabeljauw en tonijn. Ongeveer 20% van de retina bestaat uit meervoudig onverzadigde vetzuren. Voortal DHA is hoog vertegenwoordigd in de fotoreceptoren. Vetzuren zijn onderdeel van de celmembraan en de inbouw van veel DHA zorgt voor een goede conditie en flexibiliteit van de celmembraan. Dit zorgt voor een snelle respons na stimulatie met licht. Daarnaast is DHA een sterke anti-oxidant die bescherming geeft tegen zuurstofradicalen.